Umut IŞIK-Batuhan SEVER/EDİRNE, (DHA)- EDİRNE’deki muhtarlıklarda, Bulgaristan’daki bankalardan emekli maaşını alan fakat Türkiye’de yaşamını sürdüren çifte vatandaşlar için yaşam belgesi ibraz etme zorunluluğu nedeniyle yoğunluk yaşanıyor. Trakya Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Cevat Güneş, AB mevzuatı gereği 1 Kasım-31 Aralık arasında işlemin yapılmasının zorunlu olduğunu belirterek, "Türkiye'de yaşayıp Bulgaristan'dan emekli aylığı alanlar, bağlı bulundukları başkonsolosluk, konsolosluk, elçiliklerden ya da muhtarlıklar, belediyeler aracılığıyla belgeyi alabilirler. Muhtarlıklarda ücretsiz olduğu için de buralarda yoğunluk oluşuyor" dedi.
Bulgaristan, 2007 yılında Avrupa Birliği’ne (AB) girişinin ardından, 12 Aralık 2024’te de Romanya ile birlikte 'Schengen Bölgesi'ne fiilen dahil oldu. Uyum sürecinin devam ettiği komşu ülke, 2026 ile birlikte resmi para birimi olarak levadan avroya geçmeye hazırlanıyor. En çok çifte vatandaşın yaşadığı sınır şehri Edirne’deki muhtarlıklardaysa 1 Kasım itibarıyla, emekli maaşını Bulgaristan’dan alan soydaşlardan istenen ‘yaşam belgesi’ mesaisi başladı.
'SOYDAŞLAR EN YAKIN BİRİM OLAN MUHTARLIKLARI TERCİH EDİYOR'
Trakya Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Cevat Güneş, Bulgaristan’ın Avrupa Birliği mevzuatı gereği böyle bir karar aldığını belirterek, şunları söyledi:
"Türkiye'de yaşayan, Bulgaristan'dan emekli olmuş ve Bulgaristan'dan banka veya postane yoluyla emekli maaşı alan soydaşlarımızın senede 1 defa olmak üzere yaşadığını ispatlayan 1 belge doldurmasını istediler. Bu vesileyle şu an 1 Kasım ve 31 Aralık arasında bu işlemin yapılması ve postane yoluyla, iadeli taahhütlü gönderilmesi gerekiyor tasdikli belgenin. Ya da şahsen ilgili, bağlı bulunduğu sigorta kurumu dediğimiz NOİ’ye, yani Bulgaristan'daki il bazında bulunan sigorta birimine başvurulması şahsen gerekiyor. Türkiye'de yaşayıp Bulgaristan'dan emekli aylığı alanlar, bağlı bulundukları başkonsolosluk, konsolosluk veya elçiliklerden ya da muhtarlıklar, belediyeler aracılığıyla bu belgeyi alabilirler. Vatandaşlarımızın alışık olduğu ve halka en yakın birim olan muhtarlıklar da bu işlemi yapıyorlar ve ücretsiz olduğu içinde buralarda yoğunluk oluşuyor. Yani buradaki tercih tabii ki soydaşımıza ait" dedi.
'FORMUN ÖN YÜZÜNÜ DOLDURMALILAR'
Soydaşların belgeyi doldururken dikkat etmeleri gerekenleri de anlatan Güneş, "Bulgaristan'da emekli olan soydaşlarımızın, dediğimiz sigorta kurumundan aldıkları bir çıktı form var. O formun tek sayfa olması gerekiyor. Arkalı önlü şekilde olması gerekiyor. Ön sayfada kendi şahsi bilgilerini doldurması gerekiyor. Arka yüze de yine muhtarın kaşesinin, imzasını ve tarihin olması gerekiyor. Ön yüzde yapması gereken soydaşımızın kendi ismi baba adı, dede adını Bulgarca büyük harflerle yazması gerekiyor. Ayrıyeten oradaki EGN dediğimiz, kimlik numarasını ve doğum tarihini yazması gerekiyor. Bunun dışında belgeyi onayladığı tarih olan güncel tarihi yazıp imzasını atması yetiyor soydaşımızın" diye konuştu.
'MAAŞINI TÜRKİYE’DEKİ BANKALARDAN ALANLAR İÇİN GEÇERLİ DEĞİL'
Güneş, söz konusu uygulamanın, Bulgaristan’dan emekli olup, maaşını Türkiye’deki bankalardan alanlar için geçerli olmadığını belirterek, "Türkiye'de yaşayıp Bulgaristan'dan emekli olanlar, fakat maaşını, emekli aylığını Ziraat Bankası üzerinden alanlar, bu işlemi şu aşamada yapmıyorlar. Onlar zaten daha önce yapmış oldukları ocak ve temmuz aylarında senede 2 defa yaşam belgesinin bildirimini yapıyorlardı. Bunu yapmaya devam edecekler. Bu dediğimiz uygulama Bulgaristan'dan emekli aylığı alan, Türkiye'de yaşayan ama maaşını Bulgar bankasından alanlar için geçerli. Yani Türkiye'de halihazırda Ziraat Bankası üzerinden maaş alanlar için geçerli bir durum değil. Onlar normal rutin yaptıkları işlemi devam ettirecekler. Bu çok önemli bir husus. Bunun altını çizmek istiyorum" diye konuştu.
'YOĞUNLUK YAŞIYORUZ'
Edirne’deki soydaşların en çok yaşadığı mahallelerden Şükrüpaşa Mahallesi Muhtarı Esra Akgün Yılmaz, "Bu yoğunluk 31 Aralık'a kadar sürecek bir işlem olacak. Bulgaristan'da emekli olmuş vatandaşlarımız bulunduğu, ikamet ettiği mahallelerin muhtarlıklarına gelerek bunu imzalatıp, mühürletebilirler. Biz biliyorsunuz ilk eski göçmen evlerinin bulunduğu bir mahalleyiz. Göçmenlerin yoğun olduğu, ikamet ettiği bir mahalleyiz. Ciddi anlamda yoğunluk yaşıyoruz. Tabii burada ciddi anlamda kafa karıştırıcı bir işlem de yapıyoruz. Çünkü 6 ay önce imzaladıkları belgeyi tekrardan bize getirip imzalatmak istiyorlar. Fakat bu belge, o belge değil. Bir kereliğe mahsus olmak üzere yaşam belgelerini Avrupa Birliği'nden maaş alabilmeleri için mühürlediğimiz ve imzaladığımız bir belge" ifadelerini kullandı.
Türkiye’ye 1989’daki zorunlu göçle gelen soydaş Aliş Nazır (71), üzerlerine düşeni yapıp belgeyi doldurduklarını söyleyerek, "Bulgaristan'dan emekli olduk. Orada da yıllarımız vardı. Şimdi Bulgaristan'da yeni bir şart koşmuşlar yaşam belgesi için. Biz de Şükrüpaşa Muhtarlığı’nda o belgeyi doldurduk, mühürlettik. Şimdi postaneden göndereceğiz Bulgaristan'daki sosyal güvenlik kurumuna" dedi.
'AB STANDARTLARINA GÖRE DÜZENLEMELER YAPILIYOR'
Gülten Nazır da (71), komşu ülkenin yasal olmayan durumların önüne geçmek için bu belgeleri istediğini kaydederek, "Bulgaristan, Avrupa Birliği'ne girdiği için, Avrupa Birliği standartlarına göre bazı düzenlemeler yapılıyor. Genel olarak emeklileri bir kontrol etmek için yaşam belgesi doldurması istediler, biz de bunu yaptık. Adımızı, soyadımızı, bulunduğumuz adresi, Bulgaristan vatandaşlık numaramızı istediler. Muhtarımız tarafından onaylandı ve göndereceğiz. Sanıyorum bazı yasal olmayan şeyleri önlemek için bu yapılıyor. Mesela vefat etmiş burada emekli kişi, yakınları maaşını almaya devam ediyorlar. Bunların önüne geçmek için yaşayıp yaşamadığımızı kontrol etmek amacıyla böyle bir belge doldurmamızı istiyorlar" diye konuştu. (DHA)
