ANKARA, (DHA)- TÜRKİYE İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılında toplam 120 milyon ton atık oluştuğunu açıkladı.
TÜİK, 2024 yılı atık istatistiklerini açıkladı. Buna göre; imalat sanayi iş yerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hanehalklarında 2024 yılında 42,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 120 milyon ton atık oluştu.
MADEN İŞLETMELERİNDE 40,5 MİLYON TON ATIK OLUŞTU
İmalat sanayi iş yerlerinde 4,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 24,4 milyon ton atık oluştu. Bu atığın yüzde 70,1'i satıldı veya lisanslı atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 12,1'i tesis bünyesinde geri kazanıldı veya dolgu malzemesi olarak kullanıldı veya doğaya yeniden kazandırıldı. BU atıkların yüzde 10,8'i düzenli depolama tesislerine gönderildi, yüzde 2,6'sı beraber yakma (ko-insinerasyon) veya yakma tesislerine gönderildi, yüzde 2,4'ü belediye veya OSB yönetimleri tarafından toplandı, yüzde 1,8'i iş yeri sahasında depolandı, yüzde 0,1 ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
Maden işletmelerinde dekapaj malzemesi/pasa hariç 40,5 milyon ton atık oluştu. Dekapaj malzemesi-pasa dahil oluşan 1 milyar 61 milyon ton toplam atığın yüzde 99,99'unu mineral atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde 85,1'i pasa sahalarında, atık barajlarında veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edildi, yüzde 12,5'i ocak içine geri dolduruldu, yüzde 2,4'ü ise diğer yöntemlerle geri kazanıldı ya da bertaraf edildi.
OSB'LERDE 397 BİN TON ATIK OLUŞTU
Termik santrallerde 10,4 bin tonu tehlikeli olmak üzere toplam 26,5 milyon ton atık oluştu. Toplam tehlikesiz atığın yüzde 84,6'sını kül ve cüruf atıkları, yüzde 15,4'ünü ise diğer atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde 86,9'u kül dağı, kül barajı veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edilirken, yüzde 13,1'i lisanslı tesislere gönderildi, maden/taş ocaklarının geri doldurulmasında kullanıldı veya diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
OSB müdürlüklerinin altyapı hizmetleri, atık su arıtımı ve benzeri idari faaliyetleri sonucu 196 bin tonu tehlikeli olmak üzere 397 bin ton atık oluştu. Oluşan atığın yüzde 95,5'i atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 4,5'i diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
KİŞİ BAŞI GÜNLÜK ATIK MİKTARI 1,09 KİLOGRAM
Toplam 1401 belediyenin 1392'sinde atık hizmeti verildiği tespit edildi. Atık hizmeti verilen belediyelerde toplanan 32,3 milyon ton atığın yüzde 88,9'u atık işleme tesislerine ve yüzde 10,9'u belediye çöplüklerine gönderilirken, yüzde 0,3'ü ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi. Belediyelerde toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarı 1,09 kilogram olarak hesaplandı.
ATIK İŞLEME TESİSLERİNDE 195 MİLYON TON ATIK İŞLENDİ
Belediyeler tarafından işletilen atık su arıtma tesislerinde, 353 bin ton (kuru madde bazında) atık su arıtma çamuru oluştuğu tespit edildi. Atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde işlenen 195 milyon ton atığın 139 milyon tonu bertaraf edildi, 56 milyon tonu ise geri kazanıldı. Düzenli depolama tesislerinde 138 milyon ton atık, yakma tesislerinde de 448 bin ton atık bertaraf edildi. Beraber yakma (ko-insinerasyon) tesislerinde 4,7 milyon ton atık yakılarak enerji geri kazanımı gerçekleştirildi. Kompost tesislerinde 124 bin ton atık geri kazanılırken diğer geri kazanım tesislerinde ise toplam 51,5 milyon ton metal, plastik, kağıt, mineral ve benzeri atık geri kazanıldı. (DHA)
